To Πανηγύρι της Αγίας Αγάθης στο Αιτωλικό και στη Σταμνά - Ιστορικά στοιχεία

Πρόκειται για γιορτή εθνικοθρησκευτική που η καθιέρωσή της λέγεται ότι συνδέεται με δύο συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά την επανάσταση του 1821: 

 
Το πρώτο ιστορικό γεγονός αφορά στον εμφύλιο σπαραγμό που ξέσπασε το 1824 στην Πελοπόννησο, μεταξύ των πολιτικών και των στρατιωτικών, και έθεσε σε μεγάλο κίνδυνο την επανάσταση. Τότε, ο Μαυροκορδάτος που βρισκόταν στο Αιτωλικό, προκειμένου να προλάβει την εξάπλωση του φαινομένου στη Ρούμελη, συγκάλεσε τους οπλαρχηγούς της Βορειοδυτικής Ελλάδας, ώστε να συζητήσουν την κατάσταση και να λάβουν αποφάσεις. 

 
Τόπος συνάντησης ορίστηκε η Υψηλή Παναγιά, που ήταν ένα απρόσιτο, ερειπωμένο βυζαντινό μοναστήρι στη δυτική πλευρά του Ζυγού. Ο τόπος αυτός επελέγη για να υπάρχει απόλυτη μυστικότητα και ασφάλεια. Η ημερομηνία που πραγματοποιήθηκε η συνάντηση αυτή εικάζεται ότι ήταν η 23η Αυγούστου, που συνέπεσε με την κοίμηση της Θεοτόκου, η οποία γιορταζόταν στο μοναστήρι σε μια μεγάλη θρησκευτική τελετή. 

 
Η συνέλευση πραγματοποιήθηκε παρουσία του παππά, με αντικείμενο την λήψη αποφάσεων σχετικά με τη λήξη του εμφυλίου στρατιωτικών και πολιτικών και στα θέματα επιβίωσης και εξέλιξης του αγώνα που ταλάνιζαν τόσο τους πολεμιστές όσο και τους κατοίκους της περιοχής. Στη συνέλευση αυτή οι οπλαρχηγοί διαμόρφωσαν μια πλήρη εικόνα της κατάστασης και αποφάσισαν να μονοιάσουν, για να αντιμετωπίσουν όλοι μαζί τον αντίπαλο. Αμέσως μετά το πέρας της συνέλευσης, ο παππάς βγήκε πρώτος και με μια του κίνηση έδειξε στο συγκεντρωμένο πλήθος ότι είναι όλα καλά και ακολούθησαν μονοιασμένοι και χαρούμενοι οι οπλαρχηγοί. Τότε, ο κόσμος άρχισε να ζητωκραυγάζει και οι ρομά, που ήταν εκεί μαζί με τον κόσμο, άρχισαν να παίζουν νταούλι και πίπιζα. Όλοι άρχισαν να χορεύουν και να διασκεδάζουν. Κατόπιν οι οπλαρχηγοί πήραν τον δρόμο της επιστροφής προς το Αιτωλικό, με τον κόσμο να τους ακολουθεί με χορό και τραγούδι. 
Αμέσως μετά την απελευθέρωση του έθνους, και ιδιαίτερα μετά την απελευθέρωση του Αιτωλικού στις 14 Μαΐου του 1829, σε ανάμνηση του συγκεκριμένου γεγονότος και αισθανόμενοι χρέος προς την Παναγία, οι Αιτωλικιώτες αποφάσισαν να τιμήσουν τη χάρη Της και μετέβησαν στην Υψηλή Παναγιά σε μια τελετή που καθιερώθηκε κάθε χρόνο, παίρνοντας το χρώμα της εθνικοθρησκευτικής γιορτής. Λόγω του ότι η συγκεκριμένη τοποθεσία ήταν δύσβατη, επικίνδυνη και απόκρημνη και η μονή ερειπωμένη, έχτισαν λίγο πιο κάτω και σε πιο εύκολα προσβάσιμο χώρο το εκκλησάκι της Αγια-Αγάθης. Η τέλεση της γιορτής καθιερώθηκε εκεί, οπότε και δόθηκε το όνομα της Αγια-Αγάθης, αντί Υψηλής Παναγιάς που προϋπήρχε. 
Το δεύτερο ιστορικό γεγονός αφορά την πτώση του Ντολμά. Η νησίδα δέχτηκε επίθεση από τον Ιμπραήμ, με 2.000 Αιγύπτιους λογχοφόρους, στις 28 Φεβρουαρίου 1826. Μετά την πτώση του Ντολμά ο Ιμπραήμ στράφηκε εναντίον του Ανατολικού. Αρκετοί Αιτωλικιώτες προσπάθησαν να διαφύγουν τα ξημερώματα της 1ης Μαρτίου του 1826 με πάσσαρες (μικρά καΐκια που έπαιρναν τα φορτία από τα μεγαλύτερα-μέσα στη θάλασσα και τα μετέφεραν στο λιμάνι), περνώντας από τη βόρεια πλευρά της λιμνοθάλασσας στο Βουνάκι Αλμυρός και από εκεί να κατευθυνθούν προς την Υψηλή Παναγιά. Για τη διάσωσή τους ο Ιμπραήμ διαπραγματεύτηκε με σκοπό να κρατηθεί η ομορφότερη Αιτωλικιώτισα Κουρκουμέλη σαν προσωπική του λεία. 
Σε ανάμνηση των παραπάνω γεγονότων καθιερώθηκε το πανηγύρι της Αγια-Αγάθης το 1835 εις μνήμην των πεσόντων. 

Διαδικτυακές πηγές  

ΥouΤube 

ΥouΤube 

Agrinio press 

Τόποι και Τρόποι 

Πηγή:
ΑΫΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ UNESCO

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας

Αιτωλική Φιλοξενία
Το Σπίτι Του Τουρίστα Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου - ΟΠΣ5041944
www.etakcci.gr

©2024 ΑΙΤΩΛΙΚΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ. All Rights Reserved

Search