Aetolian San Nikolaos Route – La Via Nicolaiana®
O Δρόμος του Άγιου Νικόλαου στην Αιτωλική γη.
Η Ευρωπαϊκή διαδρομή Άγιος Νικόλαος Μύρων είναι μια Πολιτιστική προσκυνηματικη διαδρομή με πρωτότυπο ιστορικό-θρησκευτικό ενδιαφέρον, με θεματική αναφορά στην υλική και άυλη κληρονομιά του Αγίου Νικολάου των Μύρων και είναι η πρώτη η οποία συνδέει εδάφη, πολιτισμούς και ιστορία από την Δυτική Ευρώπη ως την Ανατολή.
Μια προσκυνηματικη πολιτιστική ιστορική διαδρομή σε τμήματα που αφηγείται την πολιτιστική σύνδεση περιοχών της Ελλάδας, της Αλβανίας και την Ιταλίας διάμεσο των συναρπαστικών μοναστηριών που ονομάζονται «γέφυρες πολιτισμού, Δύσης και Ανατολής», αλληλένδετα με την πόλη Κωνσταντινούπολης, την γη της Καππαδοκίας, καθώς και με όλη την περιοχή του Ιονίου, την περιοχή Αυλώνα στην Αλβανία, την περιοχή της Απουλίας, τη Βασιλική, την Καλαβρία , την Καμπανια, το Λατσιο στην Ιταλία. Διαδρομή προσκυνήματος, ο λεγόμενος μεγάλος βυζαντινός δρόμος, η διαδρομή των βυζαντινών μοναχών της Καππαδοκίας, από την Πόλη της Κωνσταντινούπολης, διαμεσω της Αιτωλικής γης, μέσω των αιώνων, κομμάτι της κληρονομίας και στολίδι ιστορικού πολιτιστικού αποτυπώματος του Δεσποτάτο της Ηπείρου, συνδέοντας τα Βυζαντινά μοναστήρια της Αυλώνας συνεχίζοντας το ιστορικό προσκύνημα στην Μεγάλη Ελλάδα, μέσα από τη γη του Οτράντο, την Grecia Salentina, σε όλη την περιοχή της Απουλίας, προσκυνώντας στο Μπαρι τον Άγιο, και ησυχάζοντας στις σπηλιές και στα μοναστήρια της Ματέρα, της Καλαβρίας, μέχρι την Χριστιανική Ρώμη.
1400 χρόνια, ιστορικής πολιτιστικής συνέχειας διηγούμενα μέσα από τα σπηλαιολογικά βραχώδη μοναστήρια / εκκλησίες του Αγίου Νικολάου, που συνδέονται με τη θαλάσσια διαδρομή διέλευσης των λειψάνων του αγίου, από τα νερά του Ιονίου Πελάγους, αποτύπωμα της πολιτιστικής εξέλιξης του χριστιανικού κώδικα ζωής και της πνευματικότητας, γέφυρα γνώσης του ανατολικού και δυτικού πολιτισμού. Ένας προσκυνητής που ανακαλύπτει, την ιστορική συνέχεια από την απαρχή του χριστιανισμού μέχρι την παρακμή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, τις κοινές μας ρίζες, τις κοινές μας κουλτούρες, τις κοινές πολιτιστικές μας διαδρομές, μέσα από πολιτιστικό αποτύπωμα της επιρροής των πνευματικών αρχών του Αγίου Νικόλαου.
Ο Άγιος Νικόλαος της Βαρασοβας.
Υψώνεται απότομα πάνω από την θάλασσα αγναντεύοντας την πεδιάδα και της εκβολές του Ευήνου. Η Βαράσοβα σμιλεμένη από τους ανέμους με το ασβεστολιθικό της πέτρωμα στέκει αγέρωχη αφηγούμενη τον μύθο του καλυδώνιου κάπρου και των Βυζαντινών ασκητών μονάχων και προσκυνητών. Το Άγιο Όρος της Αιτωλίας φιλοξένει τον Άγιο Νικόλαο της Βαράσοβας, το πρώτο στην σειρά σημείο στάσης της ιστορικής προσκυνηματικης διαδρομής μας. Ένα από τα σημαντικότερα σπηλαιολογικά μοναστήρια στην περιοχή των Βαλκανίων που έφερε στο φως το 1991, ο βυζαντινός αρχαιολόγος Αθανάσιος Παλιούρας. Ένα σπηλαιολογικό μοναστήρι, με δυσπρόσιτη εγκλειστρα μικρού σπηλαίου, υπερυψωμένη πάνω από το κύριο Σπήλαιο, από τα σπανιότερο είδος εγκλείστρας που συναντά κανείς σε όλη την περιοχή των Βαλκάνιων και που όμοιο του ανακαλύπτουμε στην Ελλάδα μόνο στην Πάφο, στο όρος Σινά της Αίγυπτου και στην Παλαιστίνη. Το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου της Βαράσοβας αποτέλεσε κατά τον Αρχαιολόγο Παλιούρα, κομμάτι του μεγάλου δρόμου των προσκυνητών της Καππαδοκίας από την Ανατολή στην Δύση με μοναστηριακή δραστηριότητα για πάνω από δέκα αιώνες ως αντιγραφικό και ησυχαστικό κέντρο, χώρος λατρείας και άσκησης του χριστιανικού πνευματικού κώδικα και δημιουργίας τοιχογραφιών Βυζαντινής Αγιογραφίας ως τρόπος πνευματικής καλλιέργειας του θειου δώρου.
Η Μονή του Αγίου Νικολάου Κρεμαστού.
Ο Άγιος Νικόλαος ο Κρεμαστός στέκει αγέρωχος, σαν φωλιασμένος σε αετοφωλιά στα απόκρημνα βράχια του βουνού Αρακύνθου, αντικρίζοντας την λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού, και το μοναστήρι της Αγίας Αγάθης. Ο καλά κρυμμένος ναός του Αγίου Νικολάου του Κρεμαστού, υπήρξε μεγάλο ασκητικό μοναστηριακό κέντρο, και αποτελεί και αυτός με την σειρά του ένα από τα σημαντικότερα σπηλαιώδη μοναστήρια του ελλαδικού χώρου με μοναδικές τοιχογραφίες-βραχογραφίες της λεγόμενης Βυζαντινής Καππαδοκίας τέχνης, που χρονολογείται από τον 10ο έως τον 14ο αιώνα, και που αποκαλύπτει τη σύνδεση της Αιτωλικής γης, με την γη της Καππαδοκίας, αποτύπωμα ανά τους αιώνες της διαδρομής των ταπεινών προσκυνητών των λείψανων του Αγίου Νικολάου, από την Μικρά Ασία μέχρι την Χριστιανική Ρώμη. Κατά τη Βυζαντινή εποχή, ανέπτυξε μια εξαιρετική πολιτιστική αξία και ως Βιβλιογραφικό εργαστήριο αντιγραφής (scriptorium) και κομμάτι της αλυσίδας πλούσιων βιβλιοθηκών που αναπτύχτηκε στα μοναστήρια του μεγάλου δρόμου των προσκυνητών, στο Δεσποτάτου της Ηπείρου, ως μέσω σφυρηλάτησης γνώσεων και πνευματικότητας. Χειρόγραφα από τον Άγιο Νικόλαο Κρεμαστό επέζησαν σε βιβλιοθήκες της Δυτικής Ευρώπης και ειδικά ένα σπάνιο κειμήλιο διατηρείται στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, με την ονομασία, Χριστιανικός κώδικας.
