ΟΡΑΜΑ

«Οι λιμνοθάλασσες της Αιτωλίας, η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και η λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού, έχουν ένα ιδιαίτερο λυρικό νόημα, που πρέπει κανείς να το κατακτήσει από κοντά, για να καταλάβει για ποιο λόγο οι τόποι τούτοι φτέρωσαν το νεοελληνικό τραγούδι κι έδωσαν στο Έθνος ένα πλήθος πεζογράφους και ποιητές. Εδώ, χωρίς αμφιβολία, γεννιέται ο ποιητής. Μπροστά στις λιμνοθάλασσες, αντίκρυ στα πρόσχαρα χαμηλά βουνά, ο άνθρωπος στοχάζεται με την καρδιά. Αισθάνεται να λειώνουν μέσα του οι στοχασμοί και οι φροντίδες όλα γίνονται πάθος - κι η χαρά της ζωής κι η ευφροσύνη του πνεύματος και η εγκαρτέρηση και ο ηρωισμός και οι μεγάλοι ενθουσιασμοί και οι πληγωμένοι ταπεινοί πόθοι. Ότι επιθυμεί το επιθυμεί με τα όλα του, χωρίς υποχώρηση και χωρίς συμβιβασμό».

O μεγάλος Αιτωλός πεζογράφος συνεχίζοντας, γράφει: «Όσοι χάρηκαν την τραχεία ομορφιά της Βαράσσοβας, όσοι αντίκρυσαν το ηλιοβασίλεμα από τον περίπατο της Τουρλίδας, όσοι πέρασαν τα πέτρινα γεφύρια του Αιτωλικού ανάμεσα στο θόμβος και στ' όνειρο της λιμνοθάλασσας όσοι ευφράνθηκαν με τη λυσίπονη σκιά των πλατανιών της Κλεισούρας, θα δικαιολογήσουν, χωρίς αμφιβολία, τη βαθιά στενοχώρια, που με κυριεύει, όταν στοχάζομαι  πως τέτοια άγνωστα κι απροσπέλαστα στα πλήθη των ντόπιων και των ξένων περιηγητών…». Με αυτά τα λόγια ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος περιγράφει μεγάλο μέρος της ποικιλόμορφης Αιτωλικής Γης.

O υγροβιότοπος του Μεσολογγίου - Αιτωλικού, μαζί με το Δέλτα του Αχελώου και του Ευήνου (Φίδαρη), είναι ένας απ' τους μεγαλύτερους της Μεσογείου. Βρίσκεται στο δυτικότερο άκρο της Στερεάς Ελλάδας, στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας. Έχει έκταση 250.000 στρέμματα και έχει δημιουργηθεί, με την πάροδο του χρόνου, απ' τις φερτές ύλες των δύο ποταμών. Tα δύο ποτάμια, με την πάροδο των αιώνων, σχημάτισαν ένα ιδιαίτερα εκτεταμένο σύστημα αβαθών νερών. Οι λιμνοθάλασσες της περιοχές δεν ξεπερνούν σε βάθος τα δύο μέτρα αλλά καταλαμβάνουν πολύ μεγάλη έκταση. Tο τοπίο είναι εξαιρετικής ομορφιάς. Απόδειξη ότι η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, με τα ήρεμα νερά της "τάραξε" τις ψυχές των μεγάλων ποιητών και συγγραφέων μας. Έγραψαν γι' αυτήν ποιητές σαν τον Παλαμά, το Δροσίνη, το Mαλακάση, τον Tραυλαντώνη. Εδώ έζησε και πέθανε ο μεγάλος Άγγλος ποιητής Λόρδος Βύρων (Byron), που ήταν ερωτευμένος με τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και τα ηλιοβασιλέματά της. Οι λιμνοθάλασσες εναλλάσσονται με τα εκτεταμένα λασποτόπια, τους αλμυρόβαλτους, τα σάλτσινα, τους καλαμιώνες, τα ψαθοτόπια, τις λουρονησίδες, τη μεσογειακή μακία, και τα φυλλοβόλα δάση από Ιτιές, Λεύκες και Φράξους.

Tο Μεσολόγγι είναι ο πιο φημισμένος ιχθυοπαραγωγικός τόπος στην Ελλάδα. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετά ιχθυοτροφεία, αλλά κατά το μεγαλύτερο μέρος της η αλιεία γίνεται με παραδοσιακούς τρόπους. Οι ψαράδες είναι στενά δεμένοι με τη λιμνοθάλασσα από "πάππου προς πάππου" και η ζωή τους είναι γεμάτη ιδιαιτερότητες και δυσκολίες. Παρ' όλα αυτά αγαπούν αυτόν τον τόπο, με πάθος και δύναμη. Tα κυριότερα είδη ψαριών που υπάρχουν στη Λιμνοθάλασσα είναι ο Κέφαλος (Mugil cephalus), το Mυξινάρι (Mugil aurata), o Γάστρος (Mugil saliens), ο Λαυκίνος (Mugil labeo), η Bελάνισσα (Mugil chelo), το Λαβράκι (Dicentrarchus labrax), η Tσιπούρα (Sparus aurata), ο Σπάρος (Diplodus annularis), τα Xέλια (Anguilla anguilla), ο Γοβιός (Gobius niger) κ.ά.

Στα βόρεια της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου βρίσκεται το βουνό Αράκυνθος ή Ζυγός  που κόβει στα δύο, από την Ανατολή στη Δύση, την Αιτωλία  (984μ.) H περιοχή καλύπτεται από μεσογειακή μακία, φρύγανα, κωνοφόρα, βελανιδιές και αιωνόβιες καστανιές ενώ ειδικότερα, στην περιοχή της Κλεισούρας, η βλάστηση αλλά και η χλωρίδα είναι πλούσια και αποτελείται από γέρικα πλατάνια, κυπαρίσσια, κουτσουπιές, χαρουπιές, αγριοτσικουδιές, σχίνα, παλιούρια, ασφάκες, ρείκια, αγριελιές, βελανιδιές, πουρνάρια και σπάρτα. Στον Αράκυνθο έχουν καταγραφεί είδη ζώων όπως, αγριογούρουνο, ζαρκάδι, αλεπού, λύκος, ασβός, κουνάβι, λαγός, σκαντζόχοιρος.

Η παρουσία σπάνιων πουλιών και ειδικά αρπακτικών στην περιοχή υποδηλώνει οικοσύστημα ακόμη πλούσιο σε ζωή και ισορροπημένο. Σύμφωνα με τον Simpson στα μισά του 19ου αιώνα στην περιοχή φώλιαζαν σπάνια αρπακτικά όπως ο Γυπαετός και ο Βασιλαετός. Σήμερα υπάρχει στην περιοχή μια σημαντική αποικία από Όρνια (Gyps fulvus). Μερικά από τα αρπακτικά που φωλιάζουν εδώ αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του Αράκυνθου είναι η ποντικοβαρβακίνα, το βραχοκιρκίνεζο, το ξεφτέρι, το δενδρογέρακο, ο χρυσαετός, το χρυσογέρακο, ο κραυγαετός, ο μπούφος, η τυτώ, ο γκιώνης, η κουκουβάγια κ.ά. Στις απότομες ορθοπλαγιές του φαραγγιού φωλιάζουν επίσης εκτός από τ' αρπακτικά και άλλα "γκρεμόφιλα" είδη, όπως κόρακας, το βραχοχελίδονο, η βουνοσταχτάρα, ο βραχοτσοπανάκος, η πετροπέρδικα κ.ά. Για τη μεγάλη τους οικολογική σημασία ο Αράκυνθος και τα Στενά της Κλεισούρας, ανήκουν στις περιοχές Natura 2000. Επίσης η περιοχή του φαραγγιού για την μεγάλη αισθητική, φυσική και πολιτιστική του αξία έχει κηρυχθεί σε φυσικό και πολιτιστικό μνημείο.

Στη Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, στο Δέλτα του Αχελώου, στο Δέλτα του Ευήνου και στα γύρω βουνά (Kουτσιλάρης Ταξιάρχης, Σκούπος, Kάρδος, Αράκυνθος και Bαράσοβα) έχουν παρατηρηθεί, σε διάφορες εποχές του χρόνου, πάνω από 280 είδη πουλιών. Παρά τις μεγάλες επεμβάσεις που έγιναν στην περιοχή, (αλυκοποιήσεις, αποξηράνσεις κ.λπ.), το Mεσολόγγι παραμένει ένας απ' τους σημαντικότερους υγρότοπους της χώρας και η ορνιθολογική του αξία είναι πάρα πολύ μεγάλη, γιατί η περιοχή είναι σημαντικός σταθμός για ξεκούραση και διατροφή, κατά τη διάρκεια της αποδημίας. Είναι επίσης χώρος σημαντικός για το φώλιασμα πολλών υδροβίων πουλιών. Πάνω απ' όλα όμως η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και το Δέλτα του Αχελώου είναι μια απ' τις πιο σημαντικές περιοχές για το ξεχειμώνιασμα των υδροβίων πουλιών της Ευρώπης, στην Ελλάδα.

Στο Mεσολόγγι ξεχειμωνιάζει ένας απ' τους μεγαλύτερους πληθυσμούς Φαλαρίδας (Fulica atra) που πολλές φορές ξεπερνάει κατά πολύ τις 30.000 άτομα. Επίσης ξεχειμωνιάζουν πάνω από 20.000 πάπιες, που ανήκουν στα είδη Kιρκίρι (Anas creca), Σφυριχτάρι (Anas penelope), Kυνηγόπαπια (Aythia ferina), Πρασινοκέφαλη (Anas platyrynchos), Βαρβάρα (Tadorna tadorna) κ.ά.

Tο Mεσολόγγι είναι επίσης μια απ' τις κυριότερες ελληνικές τοποθεσίες για το ξεχειμώνιασμα των Aργυροπελεκάνων (Pelecanus crispus). Tο χειμώνα μαζεύονται στην περιοχή πολλά παρυδάτια πουλιά, όπως Σκαλίδρες, Tρύγγες, Tουρλιά και άλλα, που τα βλέπουμε στις λασπώδεις περιοχές γύρω απ' τη Λιμνοθάλασσα και στις εγκαταλειμμένες αλυκές. Επιπροσθέτως η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου είναι το νοτιότερο σημείο εξάπλωσης του Λευκοπελαργού (Ciconia ciconia) στην Ευρώπη με τις φωλιές του να χαρίζουν ομορφιά στα χωριά και στις πόλεις όπου υπάρχουν. Στην περιοχή του υγρότοπου μπορεί να δει κανείς πελαργούς, να ψάχνουν για τροφή στη Λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας, κοντά στον Περιβαλλοντικό Σταθμό, και στα υγρά λιβάδια του Δέλτα, να έχουν τις φωλιές τους μέσα στο Mεσολόγγι, στο Αιτωλικό, στο Nιοχώρι, στην Κατοχή, στο Λεσίνι και αλλού.

ΒΑΡΑΣΟΒΑ

 Η Βαράσοβα βρίσκεται ανατολικά του Εύηνου ποταμού και δυτικά του Αντιρρίου και της Παλιοβούνας. Είναι ένας τεράστιος όγκος ασβεστολιθικών πετρωμάτων και το ύψος του είναι 917 μέτρα. Αποκαλείται «το "Άγιο Όρος" της Αιτωλίας» διότι εκεί ασκήτευαν την εποχή του Βυζαντίου πλήθος μοναχών. Μεγάλος είναι επίσης ο αριθμός των εκκλησιών, ερειπωμένων μονών και ασκηταριών που βρίσκονται εκεί (περί τα 72) με χαρακτηριστικότερο ίσως το Μοναστήρι μετά εγκλείστρας του Αγίου Νικολάου. Αποτελεί διάσημο προορισμό και πόλο έλξης για τους πιστούς της αναρρίχησης, λόγω της ποιότητας του πετρώματος και της ποικιλίας των διαδρομών. Οι αναρριχητικές πλαγιές του ορεινού όγκου της Βαράσοβας που κατέρχονται στην περιοχή του οικισμού Κρυονέρι, μαζί με τους βράχους των Μετεώρων και της Καλύμνου, είναι τα πλέον σημαντικά αναρριχητικά πεδία της Ελλάδας. Ιστορικά δε, η Βαράσοβα είναι το σημαντικότερο από τα τρία αυτά πεδία. Έως τώρα στη Βαράσοβα έχουν ανοιχτεί πάνω από 120 διαδρομές όλων των δυσκολιών (από τον τρίτο έως και το δέκατο βαθμό). Στα βράχια της Βαράσοβας, από τη δεκαετία του 1950 και μετά, έχει γραφτεί ιστορία από μεγάλα ονόματα της Ελληνικής αναρρίχησης (Βασιλόπουλος, Μποτίνης, Κορρές, Γκέκα, Αγνόγλου, Τορέλλης και άλλοι). Από τις αρχές της δεκαετίας του 70 φιλοξενεί τακτικά αναρριχητικές σχολές από όλη την Ελλάδα και αποτελεί σημείο Ελληνικών και διεθνών αναρριχητικών συναντήσεων.

ΠΑΡΑΛΙΕΣ

ΚΡΥΟΝΕΡΙ: Το Κρυονέρι βρίσκεται κοντά στις εκβολές του ποταμού Εύηνου και αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς καλοκαιρινούς προορισμούς της Αιτωλοακαρνανίας. Απέχει 17,5 χλμ. δυτικά από το Μεσολόγγι. Αποτελεί τουριστικό θέρετρο με πλήθος από ενοικιαζόμενα δωμάτια και οργανωμένη παραλία με αρκετά καταστήματα. Η περιοχή διαθέτει ένα εντυπωσιακό τοπίο λόγω του ότι ακριβώς πάνω από τη θάλασσα και δίπλα στην παραλία υψώνεται κατακόρυφα ο ορεινός όγκος της Βαράσοβας που αποτελεί έναν από τους πιο γνωστούς τόπους αναρρίχησης στην Ελλάδα. Στην παραλία κατέληγε η γραμμή Αγρινίου-Μεσολογγίου-Κρυονερίου του ιστορικού Σιδηρόδρομου Βορειοδυτικής Ελλάδας (ΣΒΔΕ) και στο μώλο φορτώνονταν τα βαγόνια σε καράβι για τη μεταφορά τους στην Πάτρα που βρίσκεται ακριβώς απέναντι στην Πελοπόννησο.

ΚΑΒΟΥΡΟΤΡΥΠΑ: Ουσιαστικά αποτελεί συνέχεια της παραλίας του Κρυονερίου και είναι γνωστή για την καθαρότητα της θάλασσας αλλά και για τις ποιοτικές και οργανωμένες υπηρεσίες που προσφέρουν τα τοπικά καταστήματα όπως ξαπλώστρες, ομπρέλες, φαγητό, ποτό και καφέ.

ΤΟΥΡΛΙΔΑ: Απέχει 5 χλμ. νότια της πόλης του Μεσολογγίου. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδεις. Η ακτή αποτελεί το σύνολο του κλειστού κόλπου, μήκους 500 μ., το πλάτος κυμαίνεται από 20 - 60 μ. και ο προσανατολισμός είναι νότιος. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή, ο πυθμένας παρουσιάζει ήπια κλίση και η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση περίπου 900 μ. από την ακτή. Η παραλία είναι προσβάσιμη μέσω της κεντρικής ασφαλτοστρωμένης οδού Τουρλίδας. Τμήμα της παραλίας είναι οργανωμένο και διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων όπως, ομπρέλες, ξαπλώστρες, αποδυτήρια, ντους, εγκαταστάσεις για θαλάσσια σπορ (κανό - καγιάκ) και καλάθια απορριμμάτων. Χαρακτηριστικά σημεία αναφοράς της διαδρομής από το Μεσολόγγι προς την Τουρλίδα αποτελούν οι «πελάδες», καλύβες που στηρίζονται σε πασσάλους και βρίσκονται μέσα στη λιμνοθάλασσα, καθώς επίσης τα εκατοντάδες φοινικόπτερα όπου μπορούμε να τα δούμε σε απόσταση αναπνοής.

ΛΟΥΡΟΣ: Η μεγαλύτερη παραλία της Αιτωλοακαρνανίας και μία από τις μεγαλύτερες και καλλίτερες της Ελλάδας, απέχει 35 χλμ. και περίπου σαράντα πέντε λεπτά από το Μεσολόγγι. Πρόκειται για μια απέραντη αμμώδη παραλία, ενώ εξαίρετο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαδρομή που ακολουθείται για να φτάσει κανείς στην παραλία του Λούρου. Εκεί θα συναντάμε αγελάδες και χοίρους να βόσκουν ελεύθερα αλλά και άγρια άλογα να απολαμβάνουν περήφανα τη βόλτα τους στη φύση. Ένα τοπίο άγριας φυσικής ομορφιάς, ένας μοναδικός φυσικός ζωολογικός κήπος.

ΣΚΡΟΦΕΣ: Στο νοτιοδυτικό τμήμα του νομού Αιτωλοακαρνανίας βρίσκονται μια σειρά από μικρές παραλίες γνωστές ως Σκρόφες (ή Παλιοπόταμος). Αποτελούν ένα σύνολο από μικρές παραλίες και κολπίσκους, στη συντριπτική πλειοψηφία τους με άμμο και όλες με πανέμορφα γαλανά νερά. Η πρόσβαση γίνεται μέσω χωματόδρομου και αποτελούν ιδανική επιλογή για όποιον θέλει να απολαύσει το μπάνιο του μακριά από τις «κοσμικές» παραλίες, μέσα στη φύση. Λίγο πριν φτάσετε στο Λούρο υπάρχει στα δεξιά μας ένας χωματόδρομος, που οδηγεί στις παραλίες.

Πηγή: Ιστοσελίδα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αιτωλοακαρνανίας -Γρηγόρης Τσούνης

Wikipedia

Visitmes.gr